Okwu Foundation
Kekọrịta peeji a



O nweghị ebe iru uju ma ọ bụ egwu dị n’obi onye na-achọ akọnuche karịa ihe niile.

Zodiac.

THE

AKWỤKWỌ

Vol. 1 APRIL 1905 Ee. 7

Nwebiisinka 1905 nke HW PERCIVAL

Akọnuche

AMAOKWU bụ isiokwu nke isiokwu niile a ga-amụ, na nke ọ dị mkpa ka a mara ya, ma ọ bụrụ na mmadụ ga-enwe ọganihu n'ezie. Ya mere nsụhọ ugbu a bụ isiokwu anyị na-atụle.

Akọnuche bụ mmalite, ebumnobi, na njedebe nke nnukwu usoro ihe ọmụma, sayensị, ma ọ bụ okpukperechi. Ihe niile nwere mmetụta ha, na njedebe nke ihe niile bụ nsụhọ.

Ajụjụ nke nsụhọ ga-abụ mgbe obi nkoropụ nke ihe onwunwe. Ụfọdụ agbalịwo iwepụ isiokwu ahụ site n'ikwu na nrụrụ aka bụ n'ihi omume nke ike na ihe. Ndị ọzọ ekwenyela na nsụhọ gafere ma ike na ihe, ma na-ekwukwa na ọ bụ ezie na ọ dị mkpa maka abụọ ahụ, ma ọ bụ nnọọ onwe ya na nke ọ bụla. Ndị ọzọ ekwuola na ọ bụghị isiokwu mmadụ nwere ike iji nrịgo uru ọ bụla chepụta banyere ya.

N'ime isiokwu niile, nsụhọ bụ ihe kachasị mma ma dị mkpa. Ọmụmụ ya na-arụpụta nsonaazụ kacha mma. Site na ya ka a na-enweta echiche anyị kachasị elu. N'ihi ya, ihe niile ga-ekwe omume. Na nsụhọ naanị na-adabere nnọọ ịdị adị nke ndụ anyị na ịbụ. E wezụga ya, anyị agaghị ama ihe ọ bụla nke ụwa anyị bi na ya, anyị agaghịkwa enwe ike ịmata onye na ihe anyị bụ.

Ihe anyị ga-echegbu onwe anyị ugbu a abụghị okwu nsụhọ n'onwe ya, ma na nke okwu nsụhọ guzo. Amamihe abụghị ihe a maara. Nke ahụ maara bụ naanị site n'omume nke nsụhọ, nke ọ bụ okwu.

Amamihe bụ otu eziokwu nke ihe niile dabere na ya, mana anyị na-etinyekarị aka na ya dị obere karịa na ihe omume na-egbuke egbuke ma ọ bụ na-agafe agafe. Ikekwe ọ bụ n'ihi na ọ nọnyere anyị mgbe niile ka anyị na-eleda ya anya ma na-ewere ya dị ka nke abụọ ma ọ bụ dabere. Kama inye nsọpụrụ, nsọpụrụ, ofufe kwesịrị Ya, na naanị Ya; anyị na-eji amaghị ihe achụ àjà nye chi anyị na-agbanwe agbanwe.

Ihe omimi nke ihe omimi, Great Unknown, bụ akara ngosi nye anyị site na enweghị nkọwa nke anyị na-anwa igosipụta site na okwu nsụhọ. Ọ bụ ezie na ụfọdụ ihe okwu a pụtara nwere ike ijide n'uche nke kachasị mfe ma, ọ dịbeghị onye dị ndụ dịka nnukwu onye edoziworo ihe omimi ikpeazụ nke nsụhọ. N'ụzọ megidere nke ahụ, ka uche na-aga n'ihu na-achọgharị, isiokwu ahụ na-amụbawanye, omimi karị, nke zuru oke na enweghị njedebe, ruo mgbe onye na-achọ ihe, na-agafe n'ahụ ya, na-eguzo na nlezianya anya: maka oge dị mkpirikpi, gafere oge oge, na ọnụ ụzọ. nke Amaghi ama, na nkwanye ùgwù na ịgbachi nkịtị, onye yiri oke na-efe nsụhọ na-enweghị ngwụcha. N'ịbụ onye a na-atụgharị na nke a na-apụghị ịhụ anya, nke a na-apụghị ịgụta ọnụ, nke a na-apụghị ịkọwa akọwa, ọ na-eguzo n'ime ma n'èzí oge, ruo mgbe mmetụta nke egwu, ọchịchọ ịmata, ịghọta, itinye n'ime echiche nke karịrị echiche nke echiche, itinye n'ime okwu. nke a na-enweghị ike ikwu, na-eme ka uche na-atụgharị na ọhụụ ahụ daa. N'ịlaghachi na steeti ebe nghọta nwere oke na njedebe, ọ na-ahụ onwe ya ọzọ na ugbu a, na-echeta oge gara aga ma na-atụ anya ọdịnihu. Ma ọ pụghị ịbụ onye na-amaghị ihe ọzọ: ọ na-efe nsụhọ dị ka egosipụtara site na enweghi ngwụcha ọnụ ọgụgụ nke ụdị na na-ekwu.

Amamihe bụ otu oge kacha pụta ìhè, nke kachasị mfe, eziokwu kachasị ukwuu na nke kachasị omimi. Eluigwe na Ala nwere nsụhọ. Amamihe abụghị ihe, ohere, ma ọ bụ ihe; ma nsụhọ bụ ofụri umi, bụ na ihe ọ bụla n'ókè nke ohere, na bụ n'ime na gburugburu ọ bụla atom nke ihe. Amamihe anaghị agbanwe agbanwe. Ọ na-anọgide otu mgbe. Amamihe bụ otu ihe ahụ na kristal translucent, osisi vaịn na-akpụ akpụ, nnukwu anụmanụ, nwoke mara mma, ma ọ bụ chi. Ọ bụ ihe na-agbanwe mgbe niile n'àgwà, njirimara ya na ogo mmepe ya. Amamihe nke egosipụtara ma gosipụta site na ihe na-egosi n'ụdị ọ bụla dị iche iche, ebe ọdịiche dị naanị n'ịdị mma okwu, ọ bụghị na nsụhọ.

Site na steeti niile na ọnọdụ nke ihe, nsụhọ bụ otu mgbe. Ọ dịghị agbanwe agbanwe n'ụzọ ọ bụla, ma ọ bụ n'ọnọdụ ọ bụla ọ bụghị ihe ọzọ karịa nsụhọ. Ihe niile, Otú ọ dị, maara ma na-akara akara na steeti asaa ma ọ bụ degrees nke a na-akpọkarị steeti nsụhọ, ma nke n'ezie bụ ọnọdụ nke ihe, na-abụghị nke nsụhọ.

Site na nke kachasị ala ruo na steeti kachasị elu, ebumnuche nke nhazi na mgbanwe nke ihe bụ ịmepụta ụdị na ahụ ma melite ha dị ka ụgbọ ala maka ngosipụta nke nsụhọ. Ọnọdụ okwu bụ klaasị ma ọ bụ ogo dị iche iche nke mmepe ihe. Steeti ndị a mebere eluigwe na ụwa dum, site na ihe elementrị kacha dị mfe ruo na ihe a nụchara anụcha nke e ji kpụrụ chi kacha elu.

Ebumnuche nke evolushọn bụ mgbanwe nke ihe ruo mgbe ọ ga-emecha ghọọ nsụhọ. Site na isi ya na-enweghị nhazi, okwu na-aga n'ihu na mmepe ya n'uche, site n'ụdị, uto, mmuo, ihe ọmụma, achọghị ọdịmma onwe onye nanị, ịdị nsọ.

Ọnọdụ mbụ nke okwu bụ elementrị ma ọ bụ atọm. Na steeti a okwu bụ enweghị ụdị na maara na mfe ogo naanị.

Ọnọdụ nke abụọ bụ mineral ma ọ bụ molecular. Na steeti nke mbụ, atom na-amagharị, na site na mmepe gara aga, na-adọta atọm ndị ọzọ na-etochaghị eto banyere ya. Na ndị a ọ na-agwakọta, condenses, crystallizes, n'ime ihe siri ike ụdị nke ịnweta, ya mere na-aghọ maara nke a ala dị iche na atọm. Dị ka atom ọ maara nke ala nke ya naanị, nke na-enyeghị ohere maka ngosipụta nke nsụhọ ma e wezụga na ọnọdụ ya na-enweghị njikọ. Ozugbo atọm jikọtara ya na atom ndị ọzọ, ọ na-abawanye na mmepe ya n'uche, na-eduzi atom nke ọ bụ n'etiti ya, ma na-esi na atom nke na-enweghị ụdị ike banye n'ime ọnọdụ molecular nke ịnweta, ebe ọ na-etolite site n'ụdị. . Ọnọdụ ịnweta ma ọ bụ molekụla nke ihe nwere mmekọrịta siri ike maka okwu elementrị ma na-egosi mmetụta dị ike n'ahụ ndị agha elementrị niile. A na-egosipụta ike a na magnet.

Ọnọdụ nke atọ bụ ihe oriri ma ọ bụ cellular. The atọm nke eduzi ọzọ atọm na ghọrọ molekul, na-adọta obere mepụtara ụmụ irighiri ihe na-eduzi ha si molekụla ala nke ihe, nke Nleta mineral alaeze, n'ime maara cellular ala nke okwu, pụrụ iche dị ka akwukwo nri alaeze, na-aghọ a cell. Ihe mkpụrụ ndụ na-ama ihe n'ọkwa dị iche karịa ihe molekụla. Ebe ọrụ nke molekul bụ ụdị kwụ ọtọ, ọrụ cell bụ itolite n'ime ahụ. Ebe a na-etolite okwu site na ndụ.

Ọnọdụ nke anọ nke ihe bụ anụmanụ ma ọ bụ organic. The atọm nke na-eduzi ndị ọzọ atọm n'ime molekụla ala, wee banye cellular steeti ofụri akwukwo nri alaeze, na-agafe dị ka cell n'ime ahụ nke anụmanụ, na-enwe mmetụta nke nsụhọ dị ka ekwuru site na anụmanụ, ọrụ na ngwa. na anụmanụ, mgbe ahụ na-achịkwa akụkụ na-emecha malite na-nsụhọ organic anụmanụ ọnọdụ nke ihe, nke bụ ọchịchọ. Mgbe ahụ ọ na-elekọta ma na-aga n'ihu, site n'anụmanụ dị mfe ruo n'anụmanụ dị mgbagwoju anya na nke mepere emepe.

Ọnọdụ nke ise bụ uche mmadụ ma ọ bụ I-am-I. Na N'ezie nke ọtụtụ afọ, na-apụghị ibibi atom nke eduzi ndị ọzọ atọm n'ime ịnweta, site na akwukwo nri, na ruo anụmanụ, n'ikpeazụ attains elu ala nke ihe na-egosipụta otu nsụhọ. N'ịbụ ndị mmadụ n'otu n'otu na inwe echiche nke nsụhọ n'ime, ọ na-eche ma na-ekwu banyere onwe ya dị ka m, n'ihi na m bụ akara nke Onye. Òtù ụmụ mmadụ nwere anụ ọhịa a haziri ahazi n'okpuru nduzi ya. Akụkụ anụmanụ na-akpali akụkụ ya nke ọ bụla ịrụ otu ọrụ. Akụkụ akụkụ nke ọ bụla na-eduzi sel nke ọ bụla ka ọ rụọ otu ọrụ. Ndụ nke cell ọ bụla na-eduzi nke ọ bụla n'ime mkpụrụ ndụ ya na-eto eto. Nhazi nke molecule nke ọ bụla na-ejikọta nke ọ bụla n'ime atọm ya ka ọ bụrụ usoro dị n'usoro, na nghọta na-amasị atọm nke ọ bụla n'ebumnobi nke ịghọ onye maara onwe ya. Atọm, ụmụ irighiri ihe, mkpụrụ ndụ, akụkụ ahụ, na anụmanụ, niile nọ n’okpuru nduzi nke uche—ọnọdụ ihe na-adịghị ahụ onwe ya—nke a na-eche ọrụ ya. Ma uche adịghị enweta onwe-nsụhọ, nke bụ ya zuru ezu mmepe, ruo mgbe ọ meriri na ịchịkwa niile ọchịchọ na mmetụta natara site uche, na hiwere isi niile echiche na nsụhọ dị ka egosipụta n'onwe ya. Mgbe ahụ naanị bụ n'ụzọ zuru ezu maara onwe ya; na ajụjụ nke ya: onye ka m bụ? O nwere ike jiri amamihe zaa: Abụ m m. Nke a maara anwụghị anwụ.

Ọnọdụ nke isii nke okwu bụ mkpụrụ obi mmadụ ma ọ bụ abụ m-Gị na-abụ m. Uche emeriela adịghị ọcha niile n'okwu nke ya wee nweta ihe ọmụma onwe ya, ọ nwere ike ịnọgide na-anwụ anwụ na ọnọdụ a; ma ọ bụrụ na ọ na-achọ ịghọ nsụhọ ọ ga-aghọ nsụhọ nke nsụhọ dị ka egosipụta na niile onye uche nke ndi mmadu. Ọ na-abanye n'ọnọdụ nke ịdị n'uche nke mmadụ niile.

N'ọnọdụ a, abụ m-gị na-abụ m na-ejupụta mmadụ niile ma na-eche na ya bụ mmadụ.

Ọnọdụ nke asaa nke okwu bụ chi ma ọ bụ chi. Mkpụrụ obi mmadụ ma ọ bụ m-bụ gị-na-abụ m, na-enyefe onwe ya maka ọdịmma mmadụ niile, ọ na-aghọ chi. Ihe dị nsọ na-ejikọta n'otu, mmadụ dị ka chi, mmadụ, anụmanụ, osisi, mineral, na ihe ndị ọzọ.

Anyị bụ mmadụ na-ama onwe ya n'echiche na otu nsụhọ na-egosipụta n'uche anyị. Ma uche anyị na-egosipụtakwa ọnọdụ dị iche iche nke ihe na-egosipụta dị ka mmetụta, mkpali, na ọchịchọ na-enweghị atụ. Na-emehie ihe na-adịghị adịgide adịgide, evanescent, maka nghọta ebighi ebi na-enweghị mgbanwe, onye ọ bụla na-egosipụta onwe ya na ahụ kama iji nsụhọ. Nke a bụ ihe kpatara mwute na nhụsianya niile. Site nsụhọ n'ime uche maara nke ebighị ebi na-achọsi ike ịdị n'otu na ya, ma uche enweghị ike dị ka ịkpa ókè n'etiti eziokwu na ndị ụgha, na na mgbalị ya otú ịkpa ókè ọ na-ata ahụhụ. Site n'ịgba mbọ na-aga n'ihu, onye ọ bụla n'ime anyị ga-emecha rute golgotha ​​nke nhụjuanya na a ga-akpọgide ya n'obe n'etiti okwu nke ụwa dị mgbagwoju anya na ebube nke ụwa. Site na nkpọgide n'obe a ọ ga-ebilite ọhụrụ, kpọlitere n'ọnwụ na nsụhọ site n'otu n'otu onwe-adịghị uche uche, ka m-na-na-na-na-m-mkpụrụ obi nke mkpokọta ndi mmadu. Otu a e si n’ọnwụ bilie ọ bụ onye na-akpali akpali n’ịgba mbọ ọhụrụ iji nyere ndị ọzọ aka, na onye nduzi n’ime mmadụ nile ndị tinyere okwukwe ha n’ime otu akọ na uche.